Dit is mijn laatste blog waarin ik beschrijf hoe ik de historische feiten heb onderzocht, die de basis vormen van mijn historische roman Duvelsprie. Jullie hebben de afgelopen weken kunnen lezen hoeveel hulp ik daarbij uit Limburg heb gekregen en met hoeveel plezier ik hieraan heb gewerkt.
Op bovenstaande foto zie je mij als tweejarig jongetje op de arm van mijn moeder op een zonnige zomerdag. Lees verder en je zult begrijpen waarom ik met deze foto dit verhaal open.
Het is januari 2017. Ik ben er langzamerhand aan toe om mijn historisch feitenonderzoek af te ronden, als er een mailtje binnenkomt van Paul Potten.
Jos, gisteren ben ik de hele dag in het archief van Sittard geweest en heb eindelijk de sterfakte van “Anna” gevonden. Ze is overleden in Sittard 30-11-1781 en begraven 2 december. Bij de begrafenismis zijn twee Dominicanen aanwezig, samen met pastor Dijsent die haar begraven heeft. Gezien deze uitvoerige omschrijving moet ze nogal wat centen hebben gehad om zich te laten begraven door drie heren in Sittard.
Kijk eens aan, Anna. Wat ben je oud geworden! 77 jaar in die tijd en met zo’n leven! Vertel me eens: hoe ben je in Sittard terechtgekomen en waarom ben je zo eervol en rijk begraven? Jij die zo arm en beladen met schande in Schinnen aankwam op je zestiende?
Zal ik een antwoord krijgen op die vraag en de talloze andere die nog openstaan?
Eerst maar eens kijken wat ik nu zeker weet.
Andreas Kallen en Anna wonen op Krekelberg, ze hebben een huwelijk van 22 jaar. Ze krijgen nog twee kinderen, van wie de jongste Stefanus intreedt bij de orde der Dominicanen in Sittard als ‘pater Dalmatius’.
In 1758 sterft Andreas onverwacht te Heerlen.
Pastoor Hoen
Dan komt het jaar 1759. Ik heb het al eerder verteld, maar zal het hier nog eens herhalen. Anna’s zoon, Joes, is intussen kapelaan te Hombourg en hij maakt daar in dat jaar zijn dienstmeisje zwanger. Hij is dan 40 jaar. Therese Debruyn heet het arme meisje, hoe oud ze precies is, weten we niet, misschien al in de twintig. Ze was getrouwd maar na een paar maanden gescheiden, omdat haar man Bernardus Reinich van haar wegging en dienst nam in het Pruisische leger.
Wat er precies is gebeurd, weten we niet, maar we weten toch wel veel interessante feiten. Bijvoorbeeld dat Theresia naar Schinnen komt en op Krekelberg bevalt. Ook weten we dat ze wilde dat haar kindje, Severinus, gedoopt werd. Maar dat ging zomaar niet. Pastoor Hoen, de opvolger van pastoor Petri, van goede komaf en een heel ander type dan zijn voorganger, wilde de naam van de vader weten. Maar zij durfde die niet te noemen.
Toen heeft Hoen voorgesteld dat ze bij hem in de biecht die naam zou noemen. Dan zou hij dat in een biechtgeheim opschrijven en in het register verzegeld bewaren
Zo geschiedde.
Therese noemde de naam van de vader: de eerwaarde kapelaan Joes Piron. Hoen noteerde de bekentenis, verzegelde het document en dat bleef -tot voor een paar jaar- ongeopend.
Doopbewijs Severinus Debruyn, ingeschreven door pastoor Hoen
De doop kon nu plaatsvinden. Er werd gesuggereerd dat Serfke een onwettig kind was van de vertrokken vader Bernardus Reinich. Wat we ook weten is wie er bij de doop getuigen waren.
In ieder geval niet grootmoeder Anna Raedermeckers..
Is Therese stiekem op Krekelberg bevallen? We weten dat Therese en Sevrin niet op Krekelberg zijn gaan wonen. Het arme dienstmeisje wordt met kind en al blijkbaar de deur uit gedaan (of ze gaat zelf?) en woont de rest van haar leven ergens anders in Schinnen. Merkwaardig genoeg als huisgenote of buurvrouw van Agnes Witmaeckers, de familie waar Anna in 1732 nog peettante was van Anna Witmaeckers. Zie mijn blog nr. 5:http://josbours.blogspot.nl/2018/03/5_13.html
Is Treesje Debruyn op deze manier handig weggewerkt en daarmee ook het probleem van een kapelaan die zijn ‘maad’ zwanger maakt? Daarover krijg ik geen echte duidelijkheid. Over Joes weet ik alleen dat hij in 1775 overlijdt in Hombourg op 2 juli. Blijkbaar is hij in functie gebleven als priester.
Zou iemand in Hombourg of de kerkelijke overheid iets geweten hebben van Joes’ scheve schaats? Of is dat –dankzij Anna’s manipulaties- handig opgelost? Ik kan het me niet voorstellen. In zo’n kleine gemeenschap moeten de roddels toch sneller zijn gegaan dan de zon opkomt en ondergaat?
In 1761 woont Anna nog steeds op Krekelberg met twee van Andreas’ zonen, Carolus en Hendric en diens vrouw.
Daarna (in 1764 of 1765) is Hendric van Krekelberg weggegaan, hij was niet de oudste zoon, dus dat was vrij normaal. Hij vertrok eerst naar de molen van Kathagen bij Nuth.
De molen van Kathagen Nuth (Dank Nuth van Toen…)
Een paar jaar later gaat hij naar een grote hof in Ophoven bij Sittard. Is Anna met hém meegegaan en dus ook in Sittard gestorven en begraven? En waarom is ze dan niet op Krekelberg gebleven- denkt de romanschrijver er meteen achteraan.
De ‘Kallenhof’ in Ophoven bij Sittard
In 1761 wordt ze nog genoemd als peettante.
|
||||||||||||||||
Het voorlaatste bericht over haar stamt uit 1764. Het gaat om een rechtszaak waarin “de weduwe Callen” 1/5 deel moet meebetalen aan een schuld van meer dan 1600 gulden. Dat is het gevolg van een al jaren slepende kwestie, die is ontstaan na de dood van pastoor Petri. Die was heel goed voor zijn familie en de armen, maar heeft blijkbaar daarmee ook schulden gemaakt, die nu door pastoor Hoen (daar is hij weer) worden verhaald op de erfgenamen van de pastoor.
Van wie Anna er één is.
De gedaagden eisen (in 1750) dat kapelaan Penris, die de rentes van kerk- en armenbestuur beheert, de boeken op tafel legt. Maar de kapelaan “wil als geestelijke niet verschijnen voor een schepenbank”.
In 1757 vonnist de schepenbank, dat de 5 erfgenamen (waaronder Anna en Henri Petri in Puth)
rekening doen van de kerk en armentafel voor de schepencommissie en de gerechtskosten betalen.
Maar de erfgenamen verschijnen niet.
Pas in 1764 doet de vierschaar, “in presentie van pastoor Hoen” uitspraak: het tekort wordt vastgesteld op Fl.1622.17 en Anna moet daarvan dus 1/5 deel betalen, een dik jaarsalaris.
De overlijdensakte van Anna Raedermeckers
(Dank Paul Potten…)
Dan is het 1781. Anna is maar liefst 77 jaar als ze overlijdt aan dysenterie in Sittard op 30 november. Ze wordt begraven op 2 december als ‘weduwe van Callen uit Oirsbeck’.
De begrafenismis wordt opgedragen door twee Dominicanen, samen met pastoor Dijsent. Een van die Domincanen zal waarschijnlijk haar zoon Stefanus zijn, van wie we weten dat hij in die orde is ingetreden. Ze is begraven in de kloostergang van de kerk.
Zo.
En dat is alles wat ik over het leven van Anna Raedermeckers en haar directe omgeving te weten ben gekomen. Dit zijn de belangrijkste feiten die me op mijn fascinerende zoektocht zo vaak hebben verrast. Maar er zijn ook talloze hiaten en gaten, vragen en vermoedens – en dat alles moet nu worden samengesmeed tot een verhaal. Dat verhaal zal nooit historisch 100% correct zijn, dat weet ik nu al. Ik doe moeite om me in te leven in de dorpsbewoners van de achttiende eeuw, maar het is een gotspe te denken dat ik dat kan. Ik zal er een verhaal van moeten maken dat historisch waarachtig is, maar ook inleefbaar voor een lezer van deze tijd, met dilemma’s waarin die lezer van nu zich kan inleven. En tegelijkertijd aan de essentie van de historische feiten zoveel mogelijk rechtdoen.
Er is één groot voordeel: ik werd in 1946 geboren in het dorp, waar deze geschiedenis zich heeft afgespeeld. Het is het landschap van mijn vroegste jeugd: ik ken de wegen en weggetjes, waarvan de meeste in die tijd nog onverhard waren, ik ken de boerenhoven, kastelen, kerken en kapellen. Ik heb het einde van een dorpscultuur van eeuwen nog aan den lijve meegemaakt, de boerengesprekken gehoord in mijn schoonfamilie en de Limburgse dorpshouding ten opzichte van de rest van de wereld aan den lijve gevoeld.
In dat dorp droeg mijn moeder me op de arm op een kermismiddag in 1948 in de Dorpsstraat, waar ’s morgens de processie door de straten is getrokken en alleen de priester met het Allerheiligste de zandloper mocht betreden.
Greetings! Very useful advice in this particular post! Its the little changes that make the biggest changes. Many thanks for sharing!
I relish, cause I discovered just what I used to be looking for. You have ended my 4 day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye
so much good information on here, : D.
Wonderful site you have here but I was curious about if you knew of any user discussion forums that cover the same topics discussed in this article? I’d really like to be a part of group where I can get responses from other knowledgeable individuals that share the same interest. If you have any recommendations, please let me know. Cheers!
you have a great blog here! would you like to make some invite posts on my blog?
I real thankful to find this web site on bing, just what I was looking for : D besides bookmarked.
I real glad to find this internet site on bing, just what I was searching for : D also saved to fav.
You are a very smart person!
Hey very nice blog!! Man .. Excellent .. Amazing .. I will bookmark your blog and take the feeds also…I’m happy to find a lot of useful information here in the post, we need develop more techniques in this regard, thanks for sharing. . . . . .
Renew: An OverviewRenew is a dietary supplement that is formulated to help in the weight loss process.
What is Lottery Defeater Software? Lottery software is a specialized software designed to predict and facilitate individuals in winning lotteries.
Just wish to say your article is as surprising. The clarity for your post is just cool and i could think you’re a professional in this subject. Well with your permission allow me to grasp your RSS feed to keep updated with coming near near post. Thanks one million and please keep up the enjoyable work.
Some truly good posts on this website, thanks for contribution. “An alcoholic is someone you don’t like who drinks as much as you do.” by Dylan Thomas.
I truly enjoy looking at on this web site, it holds wonderful content. “The secret of eternal youth is arrested development.” by Alice Roosevelt Longworth.
I always was interested in this subject and still am, thanks for putting up.
Thanks so much for giving everyone an exceptionally terrific opportunity to read from this website. It’s always very amazing and as well , stuffed with a lot of fun for me personally and my office mates to visit your site more than 3 times in a week to read through the latest issues you have got. And of course, I’m just always astounded for the sensational points you give. Selected 4 areas in this article are in reality the most effective I have had.
Appreciating the time and effort you put into your blog and in depth information you provide. It’s nice to come across a blog every once in a while that isn’t the same out of date rehashed information. Great read! I’ve bookmarked your site and I’m adding your RSS feeds to my Google account.
Admiring the persistence you put into your blog and detailed information you provide. It’s nice to come across a blog every once in a while that isn’t the same old rehashed information. Wonderful read! I’ve saved your site and I’m including your RSS feeds to my Google account.
Prodentim: What is it? Some of the finest and highest quality ingredients are used to produce Prodentim, an oral health supplement
Today, I went to the beachfront with my kids. I found a sea shell and gave it to my 4 year old daughter and said “You can hear the ocean if you put this to your ear.” She put the shell to her ear and screamed. There was a hermit crab inside and it pinched her ear. She never wants to go back! LoL I know this is entirely off topic but I had to tell someone!
Some really excellent information, Sword lily I discovered this.
This website is known as a stroll-via for all of the information you wanted about this and didn’t know who to ask. Glimpse right here, and also you’ll undoubtedly uncover it.
Good post and right to the point. I am not sure if this is truly the best place to ask but do you people have any ideea where to employ some professional writers? Thank you 🙂
Enjoyed reading through this, very good stuff, thankyou. “Golf isn’t a game, it’s a choice that one makes with one’s life.” by Charles Rosin.
Have you ever thought about adding a little bit more than just your articles? I mean, what you say is fundamental and all. But imagine if you added some great photos or videos to give your posts more, “pop”! Your content is excellent but with images and video clips, this website could undeniably be one of the best in its niche. Superb blog!
Can I just say what a relief to find someone who actually knows what theyre talking about on the internet. You definitely know how to bring an issue to light and make it important. More people need to read this and understand this side of the story. I cant believe youre not more popular because you definitely have the gift.
I have been browsing online greater than 3 hours these days, but I never discovered any interesting article like yours. It is pretty worth enough for me. In my view, if all webmasters and bloggers made just right content as you did, the web can be a lot more helpful than ever before. “When the heart speaks, the mind finds it indecent to object.” by Milan Kundera.
I have learn a few excellent stuff here. Definitely worth bookmarking for revisiting. I surprise how so much effort you set to make such a magnificent informative website.
Lottery Defeater Software is a fully automated, plug-and-play system designed to significantly improve your chances of winning the lottery.
Hello would you mind stating which blog platform you’re working with? I’m looking to start my own blog soon but I’m having a hard time making a decision between BlogEngine/Wordpress/B2evolution and Drupal. The reason I ask is because your design and style seems different then most blogs and I’m looking for something completely unique. P.S Apologies for being off-topic but I had to ask!
I want looking through and I believe this website got some genuinely utilitarian stuff on it! .
The subsequent time I learn a weblog, I hope that it doesnt disappoint me as a lot as this one. I imply, I do know it was my choice to learn, but I truly thought youd have one thing interesting to say. All I hear is a bunch of whining about something that you might repair in case you werent too busy searching for attention.
Really excellent visual appeal on this site, I’d value it 10 10.
You have brought up a very wonderful points, thanks for the post.
But wanna remark on few general things, The website pattern is perfect, the subject material is rattling great : D.
We stumbled over here coming from a different website and thought I should check things out. I like what I see so now i’m following you. Look forward to checking out your web page again.
hi!,I like your writing very much! share we communicate more about your article on AOL? I require an expert on this area to solve my problem. May be that’s you! Looking forward to see you.
I loved as much as you will receive performed right here. The cartoon is attractive, your authored subject matter stylish. however, you command get got an edginess over that you want be handing over the following. unwell surely come further formerly again since exactly the similar just about a lot regularly inside case you shield this increase.
Very interesting information!Perfect just what I was looking for!
Hello, I think your website might be having browser compatibility issues. When I look at your blog site in Firefox, it looks fine but when opening in Internet Explorer, it has some overlapping. I just wanted to give you a quick heads up! Other then that, great blog!
It is in reality a great and helpful piece of information. I’m glad that you simply shared this helpful information with us. Please keep us up to date like this. Thanks for sharing.
I keep listening to the newscast lecture about getting free online grant applications so I have been looking around for the best site to get one. Could you advise me please, where could i acquire some?
I’m still learning from you, while I’m making my way to the top as well. I certainly enjoy reading all that is posted on your site.Keep the tips coming. I liked it!
I conceive you have mentioned some very interesting points, appreciate it for the post.
Some truly nice and utilitarian information on this internet site, likewise I conceive the design has got fantastic features.
I’m really impressed with your writing skills as well as with the layout on your blog. Is this a paid theme or did you customize it yourself? Anyway keep up the excellent quality writing, it is rare to see a great blog like this one today..
I appreciate, cause I found exactly what I was looking for. You have ended my 4 day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye
Have you ever thought about including a little bit more than just your articles? I mean, what you say is important and all. But just imagine if you added some great photos or video clips to give your posts more, “pop”! Your content is excellent but with pics and video clips, this site could definitely be one of the best in its field. Excellent blog!
What Is LeanBiome? LeanBiome is a natural dietary supplement that promotes healthy weight loss.
Great V I should definitely pronounce, impressed with your site. I had no trouble navigating through all the tabs and related info ended up being truly easy to do to access. I recently found what I hoped for before you know it at all. Quite unusual. Is likely to appreciate it for those who add forums or anything, web site theme . a tones way for your client to communicate. Nice task..
I found your blog web site on google and check just a few of your early posts. Proceed to keep up the very good operate. I simply additional up your RSS feed to my MSN Information Reader. In search of ahead to reading more from you later on!…
Enjoyed reading through this, very good stuff, regards. “It is well to remember that the entire universe, with one trifling exception, is composed of others.” by John Andrew Holmes.
It¦s actually a cool and helpful piece of information. I am happy that you just shared this useful information with us. Please stay us informed like this. Thanks for sharing.
I enjoy your writing style really loving this website .
When I originally commented I clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now each time a comment is added I get four emails with the same comment. Is there any way you can remove me from that service? Thanks!
Pretty! This was a really wonderful post. Thank you for your provided information.
Please let me know if you’re looking for a article author for your blog. You have some really good articles and I believe I would be a good asset. If you ever want to take some of the load off, I’d really like to write some material for your blog in exchange for a link back to mine. Please send me an email if interested. Thanks!
Hi! This is kind of off topic but I need some guidance from an established blog. Is it hard to set up your own blog? I’m not very techincal but I can figure things out pretty quick. I’m thinking about creating my own but I’m not sure where to begin. Do you have any ideas or suggestions? Thank you
I like the valuable info you provide in your articles. I’ll bookmark your weblog and check again here regularly. I am reasonably sure I’ll be informed many new stuff right here! Best of luck for the next!
I have been reading out some of your articles and i must say pretty nice stuff. I will definitely bookmark your blog.
I got what you intend, thanks for putting up.Woh I am delighted to find this website through google.
Great write-up, I am normal visitor of one’s site, maintain up the excellent operate, and It’s going to be a regular visitor for a lengthy time.
My wife and i got fortunate when Ervin could conclude his preliminary research because of the precious recommendations he discovered out of the web page. It’s not at all simplistic just to choose to be giving away information that men and women may have been making money from. We really fully understand we have you to give thanks to for that. Those illustrations you’ve made, the straightforward website menu, the relationships your site assist to instill – it’s most remarkable, and it’s really helping our son in addition to the family understand that article is satisfying, which is certainly extraordinarily mandatory. Thank you for the whole thing!
But wanna comment on few general things, The website style and design is perfect, the content material is very excellent : D.
I really appreciate this post. I¦ve been looking all over for this! Thank goodness I found it on Bing. You’ve made my day! Thx again
I went over this website and I conceive you have a lot of fantastic information, saved to fav (:.
As a Newbie, I am constantly searching online for articles that can help me. Thank you
We stumbled over here from a different web address and thought I may as well check things out. I like what I see so now i am following you. Look forward to exploring your web page for a second time.
Real nice style and design and great subject material, hardly anything else we require : D.
Your home is valueble for me. Thanks!…
Those are yours alright! . We at least need to get these people stealing images to start blogging! They probably just did a image search and grabbed them. They look good though!
I would like to thnkx for the efforts you’ve put in writing this website. I’m hoping the same high-grade site post from you in the upcoming as well. Actually your creative writing skills has inspired me to get my own site now. Actually the blogging is spreading its wings rapidly. Your write up is a great example of it.
You completed several nice points there. I did a search on the subject and found nearly all people will go along with with your blog.