Een ondankbaar nest op de Dederenhof?

Tot hoever was ik ook alweer gekomen met mijn gewroet in Schinnens achttiende eeuw?

Anne Piron woont op de Dederenhof in Wolfhagen en is daar in 1720 getrouwd met de gefortuneerde eigenaar, Joean Dederen. Waarschijnlijk woont haar jongere zus Lisa daar ook.

Haar oudste broer Jean is in 1721 overleden, vlak nadat hij met zijn piepjonge vrouw Anna Raedermeckers en zoontje Joes in Schinnen is aangekomen. Hij werd –merkwaardig genoeg- begraven in de kerk.

Jongste broer Henri Piron/Petri boert in het gehucht Puth.

Zo.

Nu zijn ze dan alle vier in Schinnen, ver van huis. Hoe zou dat hebben gevoeld? Kan ik daar iets over te weten komen? Dan zou ik in de bronnen gegevens moeten vinden over hun karakters.Dat is niet zo makkelijk. Karakterbeschrijvingen over mensen in die tijd vind je alleen als het om hooggeplaatste geestelijken of ander belangrijk volk gaat.

Maar misschien kan ik indirect iets te weten komen?

Soms is het hard werken als je materiaal zoekt en onderzoekt voor een roman. Dan geeft niets zich zomaar prijs, het materiaal is onwillig en stug als wilgenhout. Maar soms werpt de geschiedenis je zomaar het ene cadeautje na het andere in de schoot.

Eerst ga ik zoeken naar de kinderen van Anne Piron en Joean Dederen. Die twee trouwen in Maastricht op 18 juni 1720. Anne is dan 29. Een van de getuigen is Annes jongere zus Lisa. Ik schreef al eerder dat heeroom (pastoor Petri)- enigszins tot mijn verbazing- niet de voltrekker is van haar huwelijk. Maar nu blijkt dat hij ook geen een van haar drie kinderen heeft gedoopt.

Wat een ondankbaar nest, die Anne!

En dat terwijl de pastoor niet alleen haar peetvader is, maar hij heeft haar verdorie waarschijnlijk ook naar de Dederenhof bemiddeld!

Wat ben jij voor vrouw, Anne Piron?

Keurig netjes, tien maanden later, in april 1721 krijgen Anne en Joean hun eerste kind,Joannes. Hij wordt gedoopt door een Karmeliet. “Ik, Joannes Petri, pastoor, ben peetoom”,schrijft de pastoor in het doopregister. Klinkt dat trots of beteuterd? Wat is er door het hoofd gegaan van de goede man, die bekend stond om zijn bescheiden zachtmoedigheid en  grote hart voor de armen en de familie?

23 Oktober van datzelfde jaar 1721: Jean Piron en Anna Raedermeckers komen in Schinnen aan met hun zoontje Joes. Jean sterft diezelfde dag.

28 Oktobervijf dagen later: de schoonvader van Anne, Joannes Diederen uit Sweikhuizen, sterft.

1723: Anne krijgt haar tweede kind: Anna Elizabeth. Peettante is Annes zus, Lisa.

Aha. Die twee zussen kunnen dus blijkbaar goed met elkaar opschieten. Eerst mocht Lisa trouwgetuige zijn bij Annes huwelijk en nu dus peetteante.

Maar heeft Lisa wel een beetje kunnen genieten van haar leven? Ze overlijdt jong en ongehuwd, op 3 november 1723. “Mijn nicht”, noteert pastoor Petri, “stierf om 3 uur ’s middags”.

7 januari 1725, twee jaar later wordt Annes derde kindje geboren, Ernestine. En kijk: de peettante is weer niet de minste, Maria Ernestina de Schellardt, nicht en latere opvolgster van heer Walram op kasteel Terborgh. Het meisje wordt naar haar genoemd.

Dan word ik verrast door de snelle dood van Anne, één jaar later in 1726. Ze is 37 jaar oud.

Nu zijn dus binnen vijf jaar drie kinderen Piron/Petri  overleden. Alleen Henri leeft nog. Hoe is dat allemaal bij dit jongste broertje aangekomen? Hieronder de overlijdensakte van Anne (Anna) Piron, ‘echtgenote van Joannis Diederen, boer te Wolfhagen. (Dank, Paul Potten…)

‘Mijn nicht’,  schrijft pastoor Petri erboven. Hij vermeldt zijn familierelatie zowel bij het overlijden van Jean, van Lisa en nu dus ook bij Anne. Alsof hij wil zeggen: ‘Laat dit niet onopgemerkt blijven!’

18 November 1726, negentien dagen later.  Annes schoonmoeder overlijdt : Joanna (Jenne) Limpens uit ‘Schweikhuizen’, zoals pastoor Petri schrijft.

Er zijn een paar dingen die me opvallen: dat de kinderen Piron jong overlijden, maar dat was toen echt niet uitzonderlijk. Een beetje ‘typisch’ is het, dat vlak na de dood van Jean in 1721 (het is maar een paar dagen later) Annes schoonvader overlijdt. Iets vergelijkbaars gebeurt als Anne Piron overlijdt en twee weken daarna haar schoonvader.

Is daar soms een verband? Denkt een romanschrijver dan. Of was een ‘ordinaire’ besmettelijke ziekte de overlijdens-oorzaak?

Verder valt me op dat Anna Raedermeckers nergens genoemd wordt als peettante in Wolfhagen. Maar dat is ze wél bij de broer van Jean, Henri in Puth: in 1734 staat  ze vermeld als peettante van Henri’s dochter Anna.

Zou het zo kunnen zijn dat de verhouding van Anna Raedermeckers met ‘Wolfhagen’ helemaal niet zo hartelijk was en die met ‘Puth’ wél? Ja, ik ga nu interpreteren, ik weet het, de feiten staan er, maar ze zijn kaal en bladloos als bomen in de winter- en niemand kan het weelderige bladerdek nog vermoeden, dat gaat komen.

Binnenplaats Wolfhagen in vroeger tijden

Nu laat ik de feiten en mijn fantasie elkaar bevruchten.

Stel dat het zo gegaan is:

Anne Piron heeft zich opgewerkt van arme boerenmeid tot boerin met aanzien op de Dederenhof. En dan komt daar opeens Anna Raedermeckers naar Schinnen, die saloppe, die Schlampe, die slet die Annes jongere broertje Jean met een “jong” heeft opgezadeld.

Die twee zijn hier op een bezemsteel geland. Ze hadden niks, alleen maar luizen’.

Zo luidt een beeldend Limburgs spreekwoord. Een armzalig, immoreel gezin waarvoor Anne Dederen – Piron zich misschien wel kapot schaamt.

In Annes kop gaat het spoken: wat komen die twee hier doen met dat onwettige kind? Een beroep doen op haar familie-verantwoordelijkheid? Net nu Anne de zaakjes in Wolfhagen zo goed voor mekaar heeft? Goede relaties met de adellijke Schellarts en met de rijke boeren, die als schepen bij haar over de vloer komen, wat zullen die en de andere luuj wel denken over dat schandelijke paar?

Voeg dat bij mijn gevoel dat Anne zich nogal ondankbaar heeft betoond ten opzichte van heeroom… tja. Anne zou best een statusgevoelige oudste zus kunnen zijn geweest. Die heeft dat arme gezinnetje uit Hombourg misschien helemaal niet graag naar Schinnen zien komen.

Mmm.

De romanschrijver in me begint zich nu iets te nadrukkelijker te roeren. Ik dwing hem tot geduld. Want voor evenveel geld sla ik de plank helemaal mis.

Terug naar de feiten dus. Het is 1726. Anne is dood, haar broer Jean is dood, zus Lisa is dood, Joeans vader en moeder zijn dood. Die arme Joean staat er alléén voor met drie kinderen in Wolfhagen.

Hoe heeft hij dat opgelost?

Heeft hij zijn schoonzus Anna Raedermeckers gevraagd op de hof te komen helpen? Dat lijkt –gezien het voorgaande- niet zo voor de hand te liggen.

Eens kijken wat er van de drie kinderen van Anne en Joean is geworden. Misschien valt daaruit iets af te leiden.

De oudste zoon, Joannes, is met de noorderzon vertrokken, niemand weet waarheen. Misschien wel mee met een legereenheid? Keus genoeg in die tijd.

De oudste dochter Elizabeth trouwt in 1742 met Joannes Gielen, de zoon van Adam Gielen.

Stammenhof Sweikhuizen

Vader Adam heeft groot aanzien in Schinnen. Hij is tot zijn dood president-schepen en armenmeester van de kerk. Hij. Hij pacht op de grote Stammenhof in Sweikhuizen en vanaf 1727 op de voorhof van kasteel Terborgh.

Juist. Dit klopt met het beeld dat ik me aan het vormen ben over de familie Dederen.

Maar kijk nou: de jongste dochter van Joean en Anne, Ernestine, wil me –geloof ik- een heel ander verhaal vertellen over de relaties tussen de familie Dederen en Anna Raedermeckers.

Zoals ik al eerder schreef, haar peettante is Ernestina de Schellardt van kasteel Terborgh, vanaf 1742 ‘gebiedende vrouwe’ van Schinnen. Deze Ernestina schijnt goed aangeschreven te staan bij de Schinnense bevolking. Zij is degene die zorgt voor het kruis dat nu nog steeds vóór kasteel Terborgh staat met het opschrift: Salvo facias domine Schinnenses’ (Heer, bescherm de inwoners van Schinnen).

Dank ‘Du bess van Sjenne, es…  (Facebookgroep).

Maar die deftige connectie weerhoudt haar petekind ‘Stientje’ er niet van, om heel andere dan de verwachte en misschien wel gewénste relaties aan te knopen..

Want wie zie ik als getuige bij Anna Raedermeckers’ tweede huwelijk met Andreas Callen/Kallen in 1736? Stientje, die dan pas 11 jaar oud is. Zo jong nog, maar dat kón in die tijd, heb ik me laten vertellen. Als je maar de plechtige communie had gedaan.

En in 1745 is ze, samen met de in het dorp zeer hooggeachte schepen Paes Limpens, peetoom en  peettante van de tweede zoon van Anna en Andreas Callen/Kallen.

Dopeling Callen, Stephanus Geboortedatum=<=07-12-1745
Vader van de dopeling Callen, Andreas
Moeder van de dopeling Raedemeckers, Anna
Doopgetuige limpens, Paschasius
Doopgetuige Diederen, Maria Ernestina

Maar Anna Raedermeckers wordt ook door haar teruggevraagd: als getuige bij Stientjes tweede huwelijk in 1756 met Joannes Petrus Martens in Beek.

Zozo.

Anna en Ernestine moeten in ieder geval wél een warme verhouding hebben gehad.

Maar hoe laat zich dat rijmen met mijn eerdere fantasie over de koele verhoudingen met de familie Dederen?

Over deze tegenstrijdigheden en andere een volgende keer meer. Eerst ga ik in de archieven namelijk een aantal opmerkelijke ontdekkingen doen.

56 thoughts on “Een ondankbaar nest op de Dederenhof?

  1. Nice read, I just passed this onto a colleague who was doing a little research on that. And he just bought me lunch because I found it for him smile So let me rephrase that: Thank you for lunch!

  2. I have to get across my affection for your generosity giving support to those people that really need assistance with this study. Your real commitment to getting the message all around came to be particularly helpful and have constantly allowed individuals just like me to realize their ambitions. Your valuable help indicates much a person like me and even more to my peers. Regards; from everyone of us.

  3. Hello are using WordPress for your blog platform? I’m new to the blog world but I’m trying to get started and set up my own. Do you need any coding expertise to make your own blog? Any help would be really appreciated!

  4. Hiya very nice blog!! Guy .. Excellent .. Wonderful .. I’ll bookmark your site and take the feeds also…I’m satisfied to seek out so many useful info here within the put up, we need develop extra strategies in this regard, thank you for sharing.

  5. What i do not realize is in fact how you are now not really a lot more well-favored than you might be right now. You’re very intelligent. You recognize therefore considerably when it comes to this subject, made me personally believe it from a lot of various angles. Its like women and men are not fascinated until it’s something to accomplish with Girl gaga! Your individual stuffs excellent. Always care for it up!

  6. Greetings! I know this is kinda off topic however , I’d figured I’d ask. Would you be interested in trading links or maybe guest writing a blog article or vice-versa? My blog goes over a lot of the same subjects as yours and I think we could greatly benefit from each other. If you’re interested feel free to shoot me an email. I look forward to hearing from you! Terrific blog by the way!

  7. whoah this weblog is great i love reading your posts. Keep up the great paintings! You recognize, lots of people are hunting round for this information, you could aid them greatly.

  8. Hello there! This is my 1st comment here so I just wanted to give a quick shout out and tell you I genuinely enjoy reading your posts. Can you suggest any other blogs/websites/forums that go over the same topics? Appreciate it!

  9. Java Burn is the world’s first and only 100 safe and proprietary formula designed to boost the speed and efficiency of your metabolism by mixing with the natural ingredients in coffee.

  10. I am no longer certain where you are getting your information, however good topic. I needs to spend a while finding out much more or understanding more. Thank you for magnificent information I used to be on the lookout for this information for my mission.

  11. Definitely believe that which you stated. Your favourite reason appeared to be on the web the simplest thing to keep in mind of. I say to you, I certainly get annoyed whilst other folks consider concerns that they just do not understand about. You managed to hit the nail upon the highest and also defined out the whole thing with no need side effect , other people could take a signal. Will probably be again to get more. Thanks

  12. I do enjoy the way you have framed this specific difficulty plus it really does present me personally some fodder for consideration. Nevertheless, coming from what precisely I have witnessed, I only trust as the actual remarks stack on that people today remain on issue and not get started upon a tirade of the news of the day. All the same, thank you for this excellent piece and while I can not agree with this in totality, I respect the point of view.

  13. Youre so cool! I dont suppose Ive read anything like this before. So nice to seek out somebody with some unique ideas on this subject. realy thanks for beginning this up. this web site is something that is wanted on the net, someone with a little bit originality. useful job for bringing one thing new to the web!

  14. I discovered your blog site on google and check just a few of your early posts. Continue to maintain up the excellent operate. I just further up your RSS feed to my MSN News Reader. Searching for forward to reading more from you in a while!…

  15. I wanted to write you that little note to help say thanks as before regarding the nice ideas you have contributed at this time. It has been really open-handed of people like you to make unhampered all many individuals could possibly have offered for an e-book to get some profit for themselves, chiefly considering that you could possibly have tried it if you considered necessary. The strategies also served to provide a great way to be aware that the rest have the same dreams the same as mine to grasp a lot more regarding this condition. I’m certain there are millions of more fun occasions up front for individuals who read carefully your site.

  16. Great beat ! I wish to apprentice at the same time as you amend your site, how can i subscribe for a blog website? The account helped me a appropriate deal. I were a little bit familiar of this your broadcast offered bright clear concept

  17. Awsome post and right to the point. I am not sure if this is truly the best place to ask but do you people have any ideea where to hire some professional writers? Thx 🙂

  18. Great – I should definitely pronounce, impressed with your web site. I had no trouble navigating through all tabs as well as related information ended up being truly simple to do to access. I recently found what I hoped for before you know it in the least. Reasonably unusual. Is likely to appreciate it for those who add forums or anything, website theme . a tones way for your customer to communicate. Nice task.

  19. Youre so cool! I dont suppose Ive learn anything like this before. So good to find anyone with some authentic thoughts on this subject. realy thank you for beginning this up. this website is one thing that’s wanted on the net, someone with a bit of originality. useful job for bringing something new to the web!

  20. Hi, just required you to know I he added your site to my Google bookmarks due to your layout. But seriously, I believe your internet site has 1 in the freshest theme I??ve came across. It extremely helps make reading your blog significantly easier.

  21. Good day! I simply would like to give a huge thumbs up for the good info you’ve gotten here on this post. I will probably be coming again to your weblog for extra soon.

  22. An interesting discussion is worth comment. I think that you should write more on this topic, it might not be a taboo subject but generally people are not enough to speak on such topics. To the next. Cheers

  23. Appreciating the persistence you put into your website and detailed information you provide. It’s good to come across a blog every once in a while that isn’t the same old rehashed material. Excellent read! I’ve bookmarked your site and I’m including your RSS feeds to my Google account.

  24. I believe this website has got some very wonderful information for everyone :D. “Do not go where the path may lead, go instead where there is no path and leave a trail.” by Ralph Waldo Emerson.

  25. Hi there! This is my first comment here so I just wanted to give a quick shout out and say I really enjoy reading through your articles. Can you suggest any other blogs/websites/forums that go over the same subjects? Thank you!

  26. I know this if off topic but I’m looking into starting my own blog and was wondering what all is needed to get set up? I’m assuming having a blog like yours would cost a pretty penny? I’m not very internet savvy so I’m not 100 positive. Any recommendations or advice would be greatly appreciated. Many thanks

  27. Good day! I know this is somewhat off topic but I was wondering if you knew where I could find a captcha plugin for my comment form? I’m using the same blog platform as yours and I’m having difficulty finding one? Thanks a lot!

  28. Heya this is somewhat of off topic but I was wanting to know if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML. I’m starting a blog soon but have no coding experience so I wanted to get advice from someone with experience. Any help would be greatly appreciated!

  29. Hello my friend! I want to say that this post is amazing, nice written and include approximately all important infos. I would like to see more posts like this.

  30. I’m no longer sure the place you’re getting your information, however great topic. I must spend some time finding out more or figuring out more. Thank you for magnificent info I was looking for this information for my mission.

  31. Hi there! This post couldn’t be written any better! Reading through this post reminds me of my previous room mate! He always kept talking about this. I will forward this article to him. Pretty sure he will have a good read. Thank you for sharing!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *